Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Gymnadenia nigra subsp. corneliana & Blitum bonus-henricus

fotò
fotò
Man-dóu-bon-Diéu

Gymnadenia nigra subsp. corneliana

Orchidaceae

Àutri noum : Man-dal-Diau-e-dal-boun-Diéu, Maneto.

Noms en français : Nigritelle de Cornelia, Nigritelle rose.

Descripcioun :
Poulit pichot gau, aquesto man-dóu-bon-Diéu (vo man-dal-Diau-e-dal-boun-Diéu : J.-L. Domenge, op.cit. p.60), Gymnadenia nigra, que s'atrovo dins lis àuti pelouso dis Aup. Li flour soun mens o mai roso e mai roso en aut de l'espigo qu'en bas. I'a pas de proublèmo particulié de determinacioun. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.

Usanço :
Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.

Port : Erbo
Taio : 7 à 20 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gymnadenia
Famiho : Orchidaceae



Coulour de la flour : Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) enflourejado : 1 à 3 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto endemico
Jun à avoust

Liò : Pelouso - Pasquié
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Ouèsr-Aupenco
Ref. sc. : Gymnadenia nigra subsp. corneliana (Beauverd) J.M.Tison, 2010 (= Gymnadenia corneliana (Beauverd) Teppner & E.Klein )

fotò
fotò
Sangàri

Blitum bonus-henricus

Amaranthaceae Chenopodiaceae

Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.

Nom en français : Epinard sauvage.

Descripcioun :
Lou sangàri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.

Usanço :
"Las raviolos d'erbo 'mé de sangàris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangàris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangàrigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bàlicou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.

Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae


Coulour de la flour : Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2600 m
Aparado : Noun

Liò : Cast - Ermas - Escoumbre e proche dis oustau - Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829 (= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
RRR
ges
R
ges
ges
C
CCC
CCC

Gymnadenia nigra subsp. corneliana & Blitum bonus-henricus

ges
ges
ges
ges
ges
ges
C
C

Coumpara Man-dóu-bon-Diéu emé uno autro planto

fotò

Coumpara Sangàri emé uno autro planto

fotò